Coumadini Nasıl Kullanmalıyım?
Warfarin (Coumadın) ya da Marcumar (Phenprocoumon) oral antikoagulan (Kan inceltici) olarak kullanılır. Türkiye’de sadece tek preperat bulunur, Coumadin 5 mg. Bu ilaç kanın pıhlılaşma sistemini bloke ederek pıhlıtaşmaya eğilim olan hastalıklarda bunu engelleyerek hastanın felç ya da el ayaklarda emboliye (Pıhtı atması) bağlı oluşan iskeminin (Gangren) önlenmesinde kullanılır. Klinikte daha sık olarak mekanik protez kalp kapağı olanlarda ya da atriyal fibrilasyona bağlı olarak kalbi düzensiz çalışan hastalarda kullanılır. Coumadin kişiden kişiye metabolizması değiştiği için hastalara kişisel dozlarının ayarlanması gerekir. INR denilen bir tahlille kanın pıhtılaşmaya olan eğilimi ölçülerek hastaların klinik durumlarına göre hedeflenen değerde INR tutlmaya çalışılır. Coumadinin kendisi kanamaya eğilim yapacağından aşırı dozda kullanılması ciddi kanamalara yol açabilir. “ Eğer doktor farklı bir hedef koymadıysa genellikle INR’de hedefimiz 2-3 arasıdır.” O yüzden bu ilaç kullanılırken hastanın içinde bulunduğu durum iki ucu keskin bıçak olarak tanımlanabilir. İlacı yetersiz kullanırsa ilaç işe yaramayacak, beyne ya da diğer organlara pıhtı atıp buna bağlı ciddi problemlere yol açabilecek ya da ilacın dozu fazla gelirse bu sefer de çeşitli organlarda kanamalara neden olup hastanın hayatının tehlikeye sokulmasına neden olabilir. Bu yüzden bu ilacı kullananlar INR tahlilini ve sonucuna göre ne yapması gerektiğini bilmelidir. Bunu sadece doktor tayin etmeyip hastanın da bu konuda bilinçli olması gerekir. Eğer doktor farklı bir hedef koymadıysa genellikle INR’de hedefimiz 2-3 arasıdır. Coumadine başlamadan önce hastadan bazal INR değeri alınır. Bu genellikle 0,8 – 1,2 arasındadır. Hastaya coumadin başlanır. 1 hafta sonra INR kontrolü istenir. INR değeri 2 – 3 arasındaysa aynı doz devam edilir. 1 hafta sonra tekrar kontrole çağrılıp INR tetkiki istenir. Hasta şanslıysa halen doz 2 – 3 arasındaysa aralıklar açılarak ama mutlaka ayda 1 INR bakılarak devam edilir. Fakat bu genellikle böyle olmaz. INR değerleri düşük ya da yüksek çıkabilir. Bu coumadinin diğer ilaçlarla ve yiyeceklerle etkileşiminden kaynaklanır. “Coumadinin diğer ilaçlarla ve çeşitli yiyeceklerle etkileşimi vardır.” Bilinmesi gereken temel özellikler coumadinin yanında alınan diğer kan incelticiler (aspirin, klopidogrel(plavix, karum, pingel vb.), heparin, brilinta, effient) kanama riskini arttırabilir. Bunların beraber kullanımı ve ne kadar süre ile beraber kullanılacağını mutlaka doktorunuzla konuşun. Diğer bir önemli konu ise yiyeceklerdir. Özellikle pişmemiş yeşillikler (maydanoz, roka, yeşil soğan, dere otu) bol miktarda K vitamini içerdiği için pıhtılaşmaya eğilim yapıp coumadin etkisini azaltırlar. Bazı meyveler (kiraz, greyfurt ..) coumadinin metabolizmasını değiştirerek etkinliğini arttırabilir.
Örnek Vakalar:
Hasta 1. Hasta her gün 1 tb 5 mg coumadin alıyor. INR: 6,2. Ne yapmalıyız ?
Cevap. Bu hastada hedef 2 – 3 arası planlanmışsa – ki hedef genellikle böyledir – doz oldukça yüksek gelmiş olup hastada kanama, vucutta morarma ve aniden büyük şişlik olması durumunda hastanın hastanede yatırılarak takip edilmesi gerekir. Eğer herhangi bir şikayeti yok kanaması yoksa coumadin stoplanır, 2 gün arayla INR takibi yapılır, INR 2- 3 arasında geldiğinde coumadin bu sefer doz düşürülerek yarım yarım tekrar başlanır. Bu arada hastanın INR’sinin neden 6’ya çıktığının araştırılması gerekir. Ya hasta farkında olmadan çift doz içmiştir ya da coumadin metabolizmasını bozan yeni bir ilaç kullanmış ya da yukarda bahsedilen yiyeceklerden bol miktarda yemiştir.
Hasta 2. Hasta haftada 2 gün tam diğer günler yarım tb coumadin içmektedir. INR sonucu 1,8. Ne yapmalıyız?
Cevap. Hedef dozun (2 – 3) biraz altında, demek ki coumadin dozunu arttırmamız gerekiryor. Haftada 3 gün tam, diğer günler yarım tb ile 10 gün sonra INR kontrolu uygundur.
Hasta 3. Hasta haftada 2 gün yarım, diğer günler çeyrek tb coumadin alıyor. INR 2,7. Ne yapmalıyız ?
Cevap. Sonuç mükemmel. Tam istenilen değerlerde. Ayni şekilde kullanmaya devam.
